Ο ποταμός Νυαμπαρόνγκο, της Fanny Schertzer

(δικαιώματα)

















6 Μαρτίου 2010

Αντικρουόμενες αφηγήσεις, εικασίες και φήμες...


...για τα έργα και τις ημέρες των προέδρων Πωλ Καγκάμε της Ρουάντας, Γιοουέρι Μουσεβένι της Ουγκάντας, Λωράν Ντεζιρέ Καμπιλά του Κονγκό, κι' ακόμα μερικές φωτογραφίες.

Κιγκάλι, Απρίλης 1994.
φωτογραφία του Stevn Stec, κυανόκρανου (http://www.lindamelvern.com/photography.htm)


Μέρος Β΄(συνέχεια)
Η προέλαση του FPR ήταν γρήγορη. Στις 11 Απριλίου άρχισαν οι μάχες μέσα στο Κιγκάλι. Στα τέλη του μηνός ο ΟΗΕ τα μάζεψε και έφυγε. Μείνανε μόνο ένα τάγμα καναδοί με τον στρατηγό Ρομέο Νταλαίρ, αυτόν που μετά έξι χρόνια είπαν πως έκανε απόπειρα αυτοκτονίας με αντικαταθλιπτικά. Επίσης, έμειναν λίγοι υπάλληλοι του ΟΗΕ και μερικοί στρατιωτικοί παρατηρητές. Ανάμεσά τους ήταν και ο Μπάγιε Ντιάνε.
Από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο του 1994 έχασαν την ζωή τους κοντά στο ένα εκατομμύριο τούτσι, και μαζί και κάθε λογής μετριοπαθείς χούτου, πολιτικοί, διανούμενοι και ακτιβιστές. Στο τέλος, ακόμα κι' οι οργανωτές της Γενοκτονίας είχαν χάσει κάθε έλεγχο, οι δολοφόνοι αλληλοκατηγορούνταν για συνεργάτες του FPR, ξεπάστρευαν οι μεν τους δε, για τέτοια φρενίτιδα επρόκειτο. Δεν ήταν μόνο ο στρατός -οι FAR- και η κομματική πολιτοφυλακή -οι ιντεραχάμουε- που μετείχαν σ' εκείνο το μακάβριο όργιο. Ήταν όλο μαζί το κράτος, το παρακράτος και οι κομματικοί μηχανισμοί, και οι νομάρχες και οι κοινοτάρχες και οι υπάλληλοι, και μπροστά οι διανοούμενοι, καθηγητές και δημοσιογράφοι και γιατροί και παπάδες, κι' από πίσω οι χειραγωγούμενοι, οι πειθήνιοι χωριάτες, οι εξαθλιωμένοι παρίες των πόλεων, τα αποβράσματα, οι άνεργοι, οι μικροαπατεώνες, κι' όσους είχαν διώξει από τα σπίτια τους τα τέσσερα χρόνια του πολέμου, ένα ανθρώπινο αμάλγαμα σε διονυσιασμό, καταργημένα υπερεγώ με το ελεύθερο των αρχών, την μαριχουάνα και το μπανανόκρασο, έριχναν τις χειροβομβίδες από τα παράθυρα, εκεί που στριμώχνονταν τα θύματα κατά εκατοντάδες να σωθούν, κι' έμπαιναν μετά με τις μασέτες να αποτελειώσουν ανθρώπους με ανοιγμένα κρανία, κομμένα πόδια και χυμένα άντερα. Κι' όπως οι μισές οικογένειες στην Ρουάντα είναι ανάκατοι χούτου και τούτσι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, άλλοι σκότωσαν την γυναίκα τους γιατί ήταν τούτσι, κι ' άλλοι σκότωσαν για να εξαγοράσουν τη γυναίκα τους που ήταν τούτσι, κι΄ άλλοι σκότωσαν τα παιδιά τους γιατί μοιάζαν τούτσι, κι' άλλοι τα ξαδέρφια τους ή τα πεθερικά τους. Κι' άλλοι σκότωσαν τους άλλους που δεν ήθελαν να σκοτώσουν τους τούτσι, κι’ άλλοι απλώς έκλεβαν αγελάδες και κατσίκες και παπλώματα, κι’ άλλοι κρύβανε ανθρώπους σε σκουπιδότοπους, τις νύχτες τους πήγαιναν μπανάνες και νερό, κι’ άλλοι τους κρύβανε στα πατάρια των σπιτιών τους, κι' άλλοι φοβήθηκαν και τους καταδώσανε, κι' άλλοι έδωσαν τους γειτόνους τους κι' έκρυβαν τους συγγενείς τους, κι' άλλοι έσωσαν όσους είχαν να πληρώσουν, κι' άλλοι βίαζαν τα κορίτσια πριν τους ανοίξουν την κοιλιά, κι' ήταν και οι θορυβοποιοί, και οι παρατρεχάμενοι, και οι άβουλοι, και οι θεατές, και τα γυναικόπαιδα, κι' αυτοί που δεν έφταιγαν σε τίποτα απολύτως, κι' απλώς επειδή ήταν χούτου έτρεμαν το FPR, γιατί καθώς προήλαυνε, το FPR επιδιδόταν σε συστηματική εθνοκάθαρση, ξεπάστρεψε μεταξύ εικοσιπέντε και σαρανταπέντε χιλιάδες άμαχους εκείνους τους μήνες, και οι σφαγές αυτές δεν ήταν η αυθόρμητη αντίδραση νεαρών φαντάρων όπως έλεγε ο Πωλ Καγκάμε, κι' η εθνοκάθαρση έσπερνε τον πανικό στους ζωντανούς, και τους ζωντανούς ο πανικός τους σκούπισε επίτηδες σαν η σκούπα τα βρομόνερα, και κείνο το ποτάμι του τρόμου, πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Ρουάντας, κύλαγε στο Ζαΐρ μαζί με τον στρατό, την διοίκηση και την πολιτοφυλακή, το FPR ετοιμάστηκε να τους κυνηγήσει κι' εκεί, το Ζαΐρ ήταν ένα σκορποχώρι μεγάλο όσο η Ευρώπη, όμως πρόφτασαν οι γάλλοι, ξαναπήγαν αρχές Ιουνίου στην Ρουάντα, με τεθωρακισμένα και ελικόπτερα και μαχητικά και εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας. Και τους γλύτωσαν, αθώους κι' ένοχους συλλήβδην, ό,τι κι' αν σημαίνει ετούτη η ενοχή και η αθωότητα.


Το ανθρώπινο ποτάμι που τρέχει να σωθεί (silent edge)

Οι γάλλοι έφυγαν μετά έναν μήνα, μόλις έληξε η εντολή τους. Ωστόσο, οι FAR και οι ιντεραχάμουε είχαν ασπίδα τους πρόσφυγες, τον ΟΗΕ και την διεθνή κοινή γνώμη. Έκαναν και επιδρομές μέσα στη Ρουάντα, σκότωναν, σκόρπαγαν νάρκες και γύριζαν στους καταυλισμούς. Το FPR δεν επιχείρησε να επέμβει πέρα από τα ρουαντέζικα σύνορα. Απάντησε όμως στην δική του πλευρά των συνόρων με μαζικά αντίποινα, κι' αργότερα με υποχρεωτικές μετακινήσεις χιλιάδων κατοίκων. Μάζευαν τους χωριάτες από τις φυτείες και τις πλαγιές τους σε χωριά-καταυλισμούς που ήλεγχε ο στρατός, αυτή ήταν η Εθνική Οικιστική Πολιτική του Πωλ Καγκάμε από το 1996 και μετά.

Έίμαι υποχρεωμένος να παραπέμψω ξανά στο ίδιο ντοκουμέντο: Leave none to tell the story, το πιο αναλυτικό και τεκμηριωμένο και προσιτό στο διαδίκτυο. Ο Κανένας.


Δεν υπάρχουν σχόλια: